نحوه‌ی تمیز کاری کانکتورهای فیبر نوری

همانطور که می‌دانید استفاده گسترده از فیبر نوری در ارتباطات پرسرعت، نصب و نگهداری مناسب از تجهیزات فیبر نوری را بیش از پیش ضروری کرده است؛ چرا که بر عملکرد شبکه‌های فیبر نوری تاثیر بسزایی می‌گذارد. در همین راستا، شرکت NTT-Advanced Technology اعلام نمود 98% از نصاب‌ها و 80% از مالکان شبکه فیبر نوری گزارش داده‌اند که مشکلات مربوط به آلودگی کانکتورهای فیبر نوری بزرگترین علت خرابی شبکه فیبر نوری است. کانکتورهای فیبر نوری آلوده اغلب منجر به کاهش عملکرد سیگنال‌های ارتباطی می‌شود. به همین علت نگهداری مناسب و تمیز نمودن کانکتورهای فیبر نوری عمر مفید تجهیزات فیبر را افزایش و کیفیت خدمات ارائه شده را بهبود می‌بخشد. در این بین تمیز کننده‌های (cleaner) فیبر نوری موجود در بازار گام مهمی در نگهداری سیستم‌های فیبر نوری به شمار می‌روند که می‌توانند اتصالات مؤثر بین تمامی تجهیزات فیبر نوری را حفظ نمایند. در ادامه به بررسی انواع کانکتورهای فیبر نوری و تمیزکننده‌های فیبر نوری می‌پردازیم.

انواع کانکتورهای فیبر نوری

کانکتور فیبر نوری قطعه‌ای است که در انتهای کابل‌های فیبر نوری قرار می‌گیرد و به منظور اتصال کابل‌های فیبر نوری به دستگاه‌ها یا کابل‌های دیگر استفاده می‌شود. این کانکتورها نقش بسیار مهمی در کیفیت و عملکرد انتقال داده‌ها دارند. کانکتورهای فیبر نوری در انواع مختلفی طراحی و تولید می‌شوند که هر یک از آن‌ها برای کاربردهای خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور کلی، حدود 100 کانکتور فیبر نوری مانند کانکتورهای LC ،SC ،MU ،ST ،FC ،MTRJ ،NID ،E2000  و کانکتورMTP/MPO در بازار موجود است. ناگفته نماند که برخی از کانکتورهای فیبر نوری مانند کانکتورهای Rosenberger Q-RMC یا NEX10 برای محیط‌های سخت طراحی شده‌اند. بنابراین، انتخاب ابزارهای تمیز کننده مناسب برای فیبر بستگی به نوع کانکتور فیبر نوری دارد.

فرآیند عمومی تمیز نمودن کانکتورهای فیبر نوری

قبل از تمیز کردن کانکتورهای فیبر نوری، ضروری است که با فرآیند عمومی تمیز نمودن کانکتور فیبر نوری آشنا شویم. در حالت کلی دو روش برای تمیز نمودن کانکتورهای فیبر نوری وجود دارد:

1.    تمیز کردن خشک  (dry cleaning)
2.    تمیز کردن مرطوب (wet cleaning)

dry cleaning  شامل استفاده از تمیز کننده نوع کاستی (reel-type cassette)، تمیز کننده نوع فشاری یا قلمی (push-type fiber cleaner)، دستمال‌های بدون پرز است که سطح انتهایی کانکتور را در یک جهت با یک پارچه تمیز خشک پاک می‌کند.

wet cleaning ابتدا سطح انتهایی کانکتور را در ناحیه مرطوب پاک کرده و سپس در ناحیه خشک آن را تمیز کرده تا هرگونه آلودگی باقی مانده در سطح کانکتور از بین برود همچنین با استفاده از wet cleaning می‌توان روغن‌های موجود در سطح کانکتورها را هم از بین برد.

اگر پس از استفاده از روش dry cleaning همچنان بخشی از آلودگی در سطح کانکتور باقی مانده باشد می‌بایست با روش wet cleaning آن را از بین برد؛ تا اطمینان حاصل شود که هیچ چیزی بر روی سطح انتهایی باقی نمی‌ماند.

"توجه کنید wet cleaning برای سوکت‌ها و پنل‌های اتصال توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است به تجهیزات آسیب برساند."

معرفی انواع تمیز کننده‌های (cleaner) فیبر نوری

کلینر کاستی (cleaner cassette)

کلینر کاستی (تمیز کننده کاستی) تقریباً برای تمامی کانکتورهای فیبر نوری مانند LC ، MU، SC، FC، ST، MPO/MTP،  MTRJ و...  با یک فرول قابل دسترسی است. اگر فقط نیاز به تمیز کردن کانکتور قابل دسترس با طیف گسترده‌ای از سبک‌های کانکتور دارید، این یک انتخاب ایده آل برای شما است. با استفاده از این ابزار به راحتی می‌توان ذرات و آلاینده‌های موجود بر روی سطح کانکتورهای فیبر نوری  به دقت حذف نمود. این نوع تمیز کننده همچنین امکان تمیز کردن بیش از 500 بار کانکتورهای فیبر نوری را دارد.

دستمال بدون پرز

دستمال‌ تمیز کننده فیبر نوری برای استفاده dry cleaning طراحی شده‌اند تا به طور موثر آلودگی‌های رایج بر روی کانکتورهای فیبر نوری را از بین ببرد. همانطور که از نامش پیداست این دستمال بدون پرز است و می‌توان بدون نگرانی از باقی ماندن الیاف بر روی کانکتور آن‌ها را تمیز نمود.

کلینر قلمی LC و SC

کلینر قلمی LC و SC ابزاری است که می‌تواند کانکتورهای فیبر نوری با پالیش‌های apc, upc را تمیز نماید و قابلیت چرخش 180 درجه‌ای را دارد. کلینرهای قلمی LC برای کانکتورهای lc,mu با فرول‌های 1.25mm مناسب است و تا بیش از 800 بار می‌تواند کانکتورها را تمیز کند. از طرفی کلینرهای قلمی SC هم برای کانکتورهای SC,ST,FC با فرول‌های 2.5mm و مانند کلینر LC تا بیش از 800 بار می‌توان کانکتورها را تمیز کرد.

کلینر الکتریکال قلمی

کلینر الکتریکال قلمی با انواع کانکتورهای فیبر نوری SC ،FC ،ST ،LC ،MU ،MT ،E2000 سازگار است و از فرول‌های 1.25mm  و 2.5mm پشتیبانی می‌کند. با وارد کردن کلینر الکتریکال به کانکتورهای فیبر نوری و فشردن دکمه‌ای که بر روی آن قرار دارد، به طور خودکار کانکتورها تمیز می‌شوند. 

تمیز کردن اتصالات و نقاط اتصال فیبر نوری یکی از مراحل مهم در نگهداری تجهیزات شبکه فیبر نوری است. عدم انجام این کار سبب کاهش پهنای باند و افزایش نرخ خطا در انتقال داده‌ها می‌شود. تمیز کننده‌های فیبر نوری راه‌حلی مقرون به صرفه و قابل اعتماد برای حفظ شبکه‌های ارتباطی نوری بی‌عیب و نقص است. چرا که آن‌ها می‌توانند گرد و غبار، روغن و سایر آلودگی‌هایی که باعث افت کیفیت سیگنال و ایجاد اختلال در انتقال داده‌ها می‌شوند را از بین ببرند. همچنین استفاده صحیح و منظم از این تمیز کننده‌ها می‌تواند به طور چشمگیری عملکرد و کارایی شبکه فیبر نوری را بهبود بخشد. برخی از این تمیز کننده‌ها به صورت دستی و برخی دیگر به صورت اتوماتیک عمل می‌کنند و بسته به نیاز و حجم کار، می‌توان از آن‌ها استفاده نمود.