انواع آداپتور فیبر نوری

از میان اجزای مختلف یک سیستم شبکه فیبر نوری، آداپتور فیبر نوری ممکن است کم اهمیت به نظر برسد، اما نباید نقش اساسی آن در عملکرد کلی سیستم شبکه فیبر نوری را نادیده گرفت. این قطعه، که به کوپلر فیبر نوری نیز شناخته می‌شود، در هماهنگ‌سازی اتصال و انتقال سیگنال‌های نوری از یک نقطه به نقطه دیگر نقش بسیار حیاتی دارد. با گذشت چندین دهه از معرفی این تکنولوژی، ثابت شده است که آداپتور فیبر نوری عملکرد پایداری در کلیه سیستم کابلکشی فیبر نوری ارائه می‌دهد.

آداپتور فیبر نوری چیست

آداپتور فیبر نوری (Fiber Optic Adapter) یک دستگاه یا قطعه در دنیای فیبر نوری است که برای اتصال کابل‌های پچ کورد فیبر نوری به یکدیگر است. آداپتورهای فیبر نوری ممکن است اشکال مختلفی داشته باشند اما همه‌ی آن‌ها برای دستیابی به یک عملکرد طراحی شده‌اند "اتصال و هماهنگ‌سازی دو کابل پچ کورد فیبر نوری".  آداپتور فیبر نوری این امکان را فراهم می‌کنند تا پچ کوردهای فیبر نوری به تنهایی و یا در شبکه‌های بزرگتر به یکدیگر متصل شوند و با بسیاری از دستگاه‌ها به صورت همزمان ارتباط برقرار کنند.

عملکرد آداپتور فیبر نوری

همانطور که می‌دانید اتصالات فیبر نوری و مسی بسیار متفاوت است. شما می‌توانید سیم‌های مسی را به وسیله لحیم و یا جوش به یکدیگر متصل کنید اما اتصال دو فیبر نوری به یکدیگر بسیار مهم و حساس است چرا که باید هسته هر دو فیبر به طور دقیق به هم متصل شوند.تنظیم دقیق هسته‌های فیبر نوری توسط دو مولفه‌ی فرول درون هر کانکتور و alignment sleeve داخل هر آداپتور انجام می‌شود. اکثر کانکتورها بر پایه فرول با قطر 2.5 میلیمتر هستند که در آن فیبر قرار دارد. فرول همزمان فیبر را محکم نگه می‌دارد و آن را تنظیم می‌کند. از سوی دیگر، درون هر آداپتور فیبر نوری، alignment sleeve وجود دارد. هدف این alignment sleeve (استوانه) این است که فرول‌های دو کانکتوری که در داخل آداپتور به هم وصل می‌شوند، را در میانهٔ تقریبی آداپتور به هم برساند و تنظیم کند.

کانکتورها از سه جز اصلی تشکیل شده‌اند:

• Ferrule
• Connector body
• Coupling device

  

معرفی آداپتور فیبر نوری

بسته به ترکیب دو کابلی که قرار است به یکدیگر متصل شوند و همچنین تنوع کانکتورهای فیبر نوری، اَشکال مختلفی از آداپتورهای فیبر نوری در بازار موجود است و به طور کلی به دو گروه آداپتورهای سینگل مود و مالتی مود تقسیم می‌شوند.

آداپتور فیبر نوری سینگل مود

آداپتور فیبر نوری سینگل مود (Single-Mode Adapter) همانطور که از نامش پیداست برای اتصال به کابل‌ها و کانکتورهای فیبر نوری سینگل مود مورد استفاده قرار می‌گیرند؛ و اغلب برای شبکه‌های فیبر نوری که پهنای باند بالا و انتقال Data در مسافت‌های طولانی استفاده می‌شوند. آداپتورهای (کوپلر) سینگل مود فیبر نوری در انواع مختلف SC، LC، FC و ST طراحی و تولید می‌شوند.

آداپتور فیبر نوری مالتی مود 

آداپتور فیبر نوری مالتی مود (Multimode Adapter) برای اتصال به کابل‌ها و کانکتورهای فیبر نوری مالتی مود استفاده می‌شوند و به طور عمده در شبکه‌های LAN، شبکه‌های Data Center و همچنین مسافت‌های کوتاه با پهنای باند بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. ناگفته نماند که نوع فیبر این آداپتورها می‌تواند OM1، OM2 و OM3 و شامل ST، SC، LC و FC باشند.

انواع آداپتورهای فیبر نوری براساس نوع کانکتور

آداپتور فیبر نوری LC

آداپتورهای فیبر نوری LC برای اتصال به کابل‌های پچ کورد فیبر نوری با کانکتور LC مورد استفاده قرار می‌گیرد. آداپتورهای LC انواع مختلفی دارند از جمله LC به FC، LC به SC، LC به ST و LC به MU و... . همه این آداپتورها می‌توانند در حالت‌های Simplex ،Duplex ،Quad ،single-mode ،multimode، UPC ،APC و PC با بدنه‌ی پلاستیکی، میله zirconia در دسترس باشند.

آداپتور فیبر نوری FC 

آداپتورهای فیبر نوری FC برای اتصال کابل‌های پچ کورد فیبر نوری با کانکتورهای FC استفاده می‌شوند. آداپتورهای FC شامل نوع مربعی، نوع تک D و نوع دو D هستند، و در نسخه‌های  single-mode و multimode طراحی و تولید می‌شوند. تمام این آداپتورها دارای بدنه فلزی و میله‌های سرامیکی هستند. آداپتور مربعی FC در استایل‌های استاندارد با بدنه نیکل‌پلاک برنج یا بدنه رویه زینک نیکل‌پلاک در دسترس می‌باشند.

آداپتور فیبر نوری SC

آداپتورهای فیبر نوری SC برای اتصال کابل‌های پچ کورد فیبر نوری با کانکتورهای SC مورد استفاده قرار می‌گیرند. این آداپتورها انواع مختلفی دارند از جمله single-mode، multimode، Simplex، Duplex. آداپتورهای SC با بدنه پلاستیکی و فلزی طراحی و تولید می‌شوند وجود دارند.

آداپتور فیبر نوری ST

آداپتورهای فیبر نوری ST برای اتصال کابل‌های پچ کورد فیبر نوری با کانکتورهای ST استفاده می‌شود. این آداپتورها شامل single-mode، multimode، Simplex، Duplex دارای بدنه‌ی فلزی و پلاستیکی می‌باشد.

آداپتور فیبر نوری E2000

آداپتورهای فیبر نوری E2000 برای اتصال به کابل‌های پچ کورد فیبر نوری با کانکتورهای E2000 و شامل single-mode، multimode، APC و UPC می‌شود. 

آداپتور فیبر نوری MTP/MPO

آداپتور فیبر نوری MTP/MPO برای اتصال کابل به کابل یا کابل به تجهیزات MTP/MPO استفاده می‌شود. این آداپتور برای کانکتور MTP از 4 الی 72 فیبر عمل می‌کند و به طور گسترده در شبکه‌های 10G/40G/100G، مراکز داده، سیستم ارتباطات فیبر نوری، شبکه تلویزیون کابلی، شبکه دسترسی فیبر نوری و انتقال تصویر استفاده می‌شود.

همانطور که گفتیم آداپتورها برای نیازهای متنوع و اَشکال مختلف طراحی و تولید می‌شوند. تنوع آداپتورها امکان دارد انتخاب آنها برای افراد غیر متخصص را دچار چالش نماید چرا که ممکن است از نظر آن‌ها تمامی آداپتورها یکسان باشد. اما کیفیت اداپتورهای فیبر نوری تاثیر بسزایی بر عملکرد مراکز داده دارد.

نکاتی در مورد خرید آداپتور فیبر نوری

نوع کابل‌هایی که باید به یکدیگر متصل شوند: هنگام اتصال کابل‌های فیبر نوری به وسیله‌ی آداپتورهای فیبر نوری حتما باید توجه کنید که کانکتورهای متصل به کابل از چه نوعی است؛ به عنوان مثال single-mode ،multimode ،Simplex ،duplex ،APC یا UPC سپس آداپتور مورد نیاز خود را تهیه نمایید.

مواد سازنده‌ی alignment sleeve: استوانه‌ای که داخل آداپتورهای فیبر نوری (alignment sleeve) قرار دارد، مهمترین مؤلفه آداپتور فیبر نوری است. تولید کنندگان آداپتور فیبر نوری موادی که برای alignment sleeve انتخاب می‌کنند از جنس سرامیک است. این مواد سرامیکی غیر فلزی، آلی و دارای ساختار کریستالی می‌باشند. ساختار سرامیکی باعث ایجاد سطحی سفت و سخت می‌شود که تغییر شکل نمی‌دهد. جنس و ساختار alignment sleeve بسیار مهم است اگر شما از فلز نرم‌تری مانند فسفر برنز استفاده کنید به مرور زمان این استوانه دچار تغییر شکل شده و کارایی خود را از دست می‌دهد.

تمیز کردن آداپتورهای فیبر نوری

همانطور که در ابتدا ذکر کردیم آداپتورهای فیبر نوری گرچه قطعات کوچکی هستند اما نقش مهم و اساسی در عمکلرد شبکه فیبر نوری ایفا می‌کنند؛ و ممکن است به دلایل مختلفی از جمله گرد و غبار، روغن، و سایر آلاینده‌ها آلوده شوند و عملکرد شبکه فیبر نوری را مختل کنند. همچنین آلودگی‌ها می‌توانند منجر به کاهش کیفیت سیگنال‌های نوری و کاهش پهنای باند شوند به همین علت تمیز کردن و نگهداری منظم از آداپتورها بسیار حائز اهمیت است. با استفاده از تمیز کننده‌های فیبر نوری به راحتی می‌توان آلودگی‌های موجود را از بین برد و از بروز مشکلات ناشی از آلودگی جلوگیری کرد.

تمیز کننده‌های(Cleaner) فیبر نوری شامل کلینر کاستی، دستمال بدون پرز، کلینرهای قلمی و کلینر الکتریکال است و استفاده صحیح و منظم از این ابزارها می‌تواند به حفظ کارایی و کیفیت انتقال داده‌ها در شبکه فیبر نوری کمک کند. برای اطلاع بیشتر از Cleanerها می‌توانید به مقاله‌ی نحوه‌ی تمیز کاری کانکتورهای فیبر نوری مراجعه کنید.

آداپتورهای فیبر نوری با انواع مختلف خود به ایجاد ارتباطات کارآمد و پایدار در شبکه‌های فیبر نوری کمک می‌کنند. انتخاب مناسب اداپتور بر اساس نوع فیبر، نوع شبکه، و سرعت انتقال می‌تواند به بهبود کارایی و عملکرد شبکه کمک کند. این اطلاعات به مهندسان شبکه و افرادی که با فیبر نوری کار می‌کنند، کمک می‌کند تا اداپتور مناسب را انتخاب کرده و ارتباطات خود را بهبود دهند.